Eigen functioneren

Link met vitaliteit/duurzame inzetbaarheid:

Het is voor de medewerkers van belang om zich binnen hun werkzaamheden persoonlijk door te kunnen ontwikkelen. Dit kan gedaan worden middels cursussen/bijscholingen. Door het werk afwisselend en uitdagend te houden zal de medewerker zich vitaler voelen. Ook zal er in de toekomst steeds meer ingezet worden op zelfsturende teams, en hierdoor is het van belang dat medewerkers zich bewust worden van hun eigen functioneren, en handvaten hebben om dit te optimaliseren.

Theoretisch kader

Een belangrijk onderdeel van de pijler eigen functioneren is zelfreflectie. Dit houdt in dat je stilstaat bij hoe je werkt, welke keuzes je maakt, hoe je je vaardigheden/kwaliteiten inzet, en welke gevoelens dit bij je oproept. Er zijn 3 vormen van reflecteren:

Reflecteren op persoonlijk functioneren: Hierbij sta je stil wat je motivatie en je doelen zijn. Deze vorm van reflectie kan je helpen bij je persoonlijkheidsontwikkeling.
Reflecteren op beroepsmatig handelen: Hierbij richt je je op het methodisch handelen, dus de handelingen die je verricht tijdens je werkzaamheden. Zo kun je erachter komen wat de effecten zijn van de handelingen die je verricht.
Reflecteren op persoonlijk beroepsmatig handelen in de maatschappelijke context: Hierbij kijk je naar de context van je eigen handelingen. Wat is het effect op de omgeving en de maatschappij, en in hoeverre ben je hier verantwoordelijk voor?

Soms kunnen de 3 vormen van reflectie lastig van elkaar onderscheiden worden. Het belangrijkste is dat de reflectie altijd op jezelf is gericht.

STARR-methode

De STARR-methode is een manier van reflecteren, waarbij je een specifiek situatie beschrijft, en hierbij aangeeft wat jou rol hierin was en wat je taken waren. Vervolgens beschrijf je welke acties je hebt ondernomen en wat de resultaten hiervan waren. Tenslotte volgt de reflectie, waarbij je jezelf kritische vragen stelt, en ruimte creëert voor verbetering (van Oosterhout, 2017).

Onderstaande afbeelding geeft de STARR-methode weer.

Zelfsturing

Het begrip zelfsturing wordt steeds belangrijker binnen vele organisaties. Teams moeten zichzelf kunnen aansturen met minimale hulp van ‘bovenaf’. Zo wil ook SKSG steeds meer de kant op van zelfsturende teams. Zelfsturing kan op zowel individueel niveau, als in teamverband van toepassing zijn. Hierdoor heeft dit onderdeel ook een overlap met de pijler teamfunctioneren.

Definitie

‘’Zelfsturing is een dynamisch proces dat gereguleerd wordt door een netwerk van opvattingen, attitudes, intenties en gedrag. Het concept zelfsturing heeft betrekking op zowel cognitie (zelfbewustzijn, zelfkennis, zelfvertrouwen), emotie (zelfcontrole, empathie), motivatie (zelfregulatie, vastbeslotenheid, streven) als communicatie (verbondenheid, sociale vaardigheid) en het staat voor het vermogen betekenis en richting te geven aan het eigen voelen, denken en handelen.’’ - (Raemdonck, 2006).

In Engelstalige literatuur wordt gesproken van Self-directed learning en Self-regulated learning. In het zelfsturingsproces gaan wij uit van Self-regulated learning. Deze manier van leren kan worden onderverdeeld in 3 lagen:

Buitenste laag: self regulation of the self choice of goals and resources process.

Middelste laag: regulated regulation of the learning process use of metacognitive knowledge and skills to direct one’s learning.

Binnenste laag: learning regulation of processing modes choice of cognitive strategies.